หลายปีก่อน ห้องทำงานในเมืองบอสตันของผมมองออกไปเห็นสุสานกรานารีที่วีรบุรุษชาวอเมริกันหลายคนถูกฝังอยู่ ที่นั่นมีป้ายหินสลักชื่อจอห์น แฮนคอคและซามูเอล อดัมส์ ที่ลงนามในคำประกาศอิสรภาพ ถัดไปอีกนิดมีป้ายหินของพอล รีเวียร์

แต่ไม่มีใครรู้ว่าที่จริงแล้วร่างของแต่ละคนถูกฝังไว้ตรงไหน เพราะป้ายหินถูกย้ายหลายต่อหลายครั้ง บางครั้งก็เพื่อความสวยงาม เพื่อให้เครื่องตัดหญ้าผ่านไปได้ ที่นั่นมีป้ายหลุมศพอยู่ที่ราว 2,300 ป้าย แต่มีร่างที่ถูกฝังไว้เกือบ 5,000 ร่าง แม้ในยามที่จากไปแล้ว ดูเหมือนคนบางคนก็ยังไม่มีใครรู้จัก

บางครั้งเราอาจรู้สึกเหมือนร่างที่ถูกฝังไว้ที่กรานารี คือไม่มีป้ายสลักชื่อ ไม่มีใครรู้จัก ไม่มีใครเห็น ความเหงาอาจทำให้รู้สึกเหมือนไม่มีใครเห็นเราแม้แต่พระเจ้า แต่เราต้องเตือนตัวเองว่า ถึงแม้เราจะรู้สึกว่าพระผู้สร้างทรงลืมเราแล้ว แต่เปล่าเลย พระเจ้าไม่เพียงทรงสร้างเราตามพระฉายาของพระองค์เท่านั้น (ปฐมกาล 1:26-27) แต่ยังทรงเห็นคุณค่าของเราแต่ละคนและประทานพระบุตรของพระองค์มาเพื่อช่วยเรา (ยอห์น 3:16)

แม้ในเวลาที่มืดมิดที่สุด เราวางใจได้ที่รู้ว่าเราไม่เคยอยู่ตามลำพังเพราะพระเจ้าผู้ทรงรักทรงอยู่กับเรา